Dotacje unijne dla firm. O finansowaniu innowacyjnych inwestycji warunkujących rozwój biznesu
Fundusze Europejskie są jednym z najkorzystniejszych instrumentów finansujących inwestycje przedsiębiorstw. Zasady ich przyznawania zostały ustalone przed kilku laty i pozostają takie same nawet w sytuacji zmieniających się czynników gospodarczych czy społecznych. Są więc nienaruszalne i mogą być przeznaczone wyłącznie na cel określony przepisami. Ich niewątpliwą zaletą są korzystne warunki finansowania, dzięki czemu w przypadku braku własnych środków pieniężnych okazują się dla przedsiębiorców jednym możliwym źródłem realizowania planów inwestycyjno-rozwojowych.
Wnioskowanie o dofinansowanie unijne
Aby skorzystać z Funduszy Europejskich, należy złożyć wniosek zawierający opis planowanego przedsięwzięcia, wraz z wyszczególnieniem planowanych wydatków. Cały proces przyznawania dotacji od momentu wnioskowania trwa średnio od 4 do 6 miesięcy, ale już pozytywnie oceniony wniosek dotacyjny stanowi istotną przewagę nad konkurencją. Przy pomocy funduszy europejskich można:
- zrealizować inwestycję z dofinansowaniem do 70% na zakup środków trwałych lub przeprowadzenie robót budowlanych,
- zrefundować wynagrodzenia pracowników nawet do 80% w projekcie badawczym, gdzie samodzielnie lub we współpracy uczelnią jest opracowywany nowy produkt lub usługa.
Należy mieć na uwadze, że planowana inwestycja powinna prowadzić do unowocześnienia lub powstania nowego produktu, usługi albo procesu w przedsiębiorstwie.
Określenie poziomu innowacyjności
Innowacja oznacza zarówno tworzenie nowych rzeczy, jak i udoskonalanie już istniejących. Unijne fundusze mogą więc być pozyskiwane na wdrażanie nowości, ale także na rozwój już oferowanych produktów, usług, procesów czy stosowanych technologii. Warunkiem jest, aby ulepszanie, unowocześnianie prowadziło do poprawy jakości, efektywności czy wydajności. Przykładowo, innowacyjnością może być:
- rozwiązanie, które pozwoli szybciej wytwarzać produkty zgodnie z potrzebami rynku,
- technologia, która pozwoli zwiększyć wydajność sprzętów i maszyn,
- technologia, która pozwoli poprawić jakość wykonywanej usługi.
Aby ułatwić wnioskodawcy określenie poziomu innowacyjności, w poszczególnych konkursach obowiązują ramy czasowe, np. innowacja nie może być dostępna na rynku krajowym dłużej niż 3 lata, a na rynku międzynarodowym dłużej niż 5 lat. Najniższą, a zatem najsłabiej punktowaną jest innowacja w skali firmy. Oznacza ona, że w skutek realizacji projektu dofinansujemy wdrożenie produktu, usługi lub procesu, który jest już oferowany przez naszą krajową konkurencję. Natomiast, jeśli dzięki dofinansowaniu zdobędziemy możliwość poszerzenia oferty o produkt lub usługę, której nie ma jeszcze na naszym rynku, nasz projekt otrzyma większą liczbę punktów za poziom innowacyjności. Najlepiej oceniana jest nowość rezultatów wykraczająca poza rynek krajowy – gdy wprowadzimy produkt lub usługę dotąd nieoferowaną. Podsumowując, im wyższy poziom tej nowości tym lepiej projekt będzie oceniony przez ekspertów.
Gdy poziom nowości rezultatów projektu zostanie już określony, kolejnym krokiem jest wiarygodne przedstawienie zapotrzebowania rynkowego na produkt lub usługę będące efektem realizacji inwestycji. Należy pamiętać, że nawet największa innowacja musi mieć pokrycie w faktycznej potrzebie potencjalnych odbiorców.
Współpraca z instytucją naukowo-badawczą
Jeśli przy opracowywaniu innowacji potrzebne jest wsparcie naukowo-badawcze, istnieje możliwość skorzystania z usług uczelni. W tym celu można np. złożyć wniosek w tzw. Bonie na innowacje (nabór trwa do 7 lipca 2020), w ramach którego uczelnia wykona niezbędne prace badawcze, wykorzystując np. swoje laboratorium i specjalistyczną aparaturę. Maksymalna kwota jaką można pozyskać na ten cel to 340 tys. zł. Zaletą tego instrumentu jest możliwość złożenia wniosku w II etapie Bonu, w którym możemy pozyskać maks. 560 tys. zł na wdrożenie wyników prac wykonanych przez uczelnię w etapie usługowym.
Jeżeli kwota II etapu Bonu jest niewystarczająca dla właściwego wdrożenia wyników prac, warto wykorzystać je w innym konkursie. Takie możliwości daje np. Kredyt na innowacje technologiczne (nabór trwa do 30 grudnia 2020). Na wdrożenie innowacji opracowanej w ramach własnych prac badawczych lub nabytych, np. w ramach Bonu, możemy pozyskać nawet 6 mln zł.
Bon na innowacje jest dobrym rozwiązaniem, gdy do opracowania innowacji nie potrzebujemy dużych nakładów, a jedynie niewielkiego opracowania, do którego wykonania nie mamy np. odpowiedniego sprzętu. W sytuacji, gdy konieczne są szeroko zakrojone prace badawcze, obejmujące np. wytworzenie prototypu, najwłaściwsze będzie skorzystanie z konkursów badawczych, takich jak Szybka Ścieżka (nabór do 14 września 2020 r.). W tego typu konkursach zrefundować można m.in. wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w realizację prac badawczych, koszty zakupu materiałów i elementów na stałe zamontowanych w prototypie, amortyzację maszyn i oprogramowania wykorzystywanego w trakcie realizacji prac.
Opisany wyżej sposób tworzenia projektu o dofinansowanie innowacji jest typowy i najczęściej spotykany. Jednak nie zawsze trzeba go przechodzić. Można np. zakupić gotowe know-how w formie licencji lub patentu, a następnie pozyskać środki konieczne do wdrożenia w przedsiębiorstwie. Wówczas nie musimy przeprowadzać prac badawczych – ten etap przechodził już sprzedawca technologii. Warto w tym miejscu nadmienić, że największe szanse na pozytywną ocenę ma wniosek obejmujący wdrożenie aktywnego patentu – własnego lub odkupionego. Patent sam zaświadczy o swojej innowacyjności, pozostanie jedynie udowodnić, że przy jego pomocy zostanie poszerzona oferta o produkt lub usługę, która rzeczywiście znajdzie nabywców.
Podsumowanie
Fundusze Europejskie to dla wielu przedsiębiorców szansa na rozwój, dlatego warto wziąć pod uwagę tego rodzaju dotacje w przypadku planowanych inwestycji w innowacje. Warto też skonsultować pomysł i plan z ekspertem, który podpowie, jak uzyskać niezbędne środki, ale także pomoże we wnioskowaniu.
Autor: Jarosław Kozioł